بوستر پمپ آتش نشانی
امروزه تأمین امنیت برجها، ساختمانهای بلند، اماکن عمومی چون هتلها، بیمارستانها و … بسیار مورد توجه قرار میگیرد. یکی از راههای تأمین امنیت در این مکانها استفاده از پمپهای آتش نشانی برای اطفا حریق در مواقع خطر است. در ادامه این مقاله با بوستر پمپ آتش نشانی و انواع آن بیشتر آشنا میشویم:
بوستر پمپ و انواع آن
کلمهی بوستر booster به معنی تقویت کننده است، و از آنجایی که وظیفهی اصلی یک پمپ تقویت فشار است از این روبه این پمپها بوستر پمپ گویند.
بوستر پمپها به مجموعهای از یک یا چند الکتروپمپ گفته میشود که به صورت موازی به یکدیگر متصل هستند و توسط یک تابلوی فرمان هوشمند کنترل و تنظیم میشوند تا میزان مورد نیاز آب را با فشار به طبقات بالاتر پمپاژ کنند. همچنین وظیفه ی تنظیم نوسانات آب را برای کاهش آسیب به پمپها و لولهها بر عهده دارد.
بوستر پمپها به دو دستهی اصلی بوستر پمپ دور ثابت و بوستر پمپ دور متغیر تقسیم میشوند
بوستر پمپ دور متغیر
بوستر پمپ دبی متغیر برای شبکههای آبرسانی با نوسانات زیاد فشار مناسب است. در این بوستر پمپها دور الکتروموتور به طور مستقیم با بالا رفتن میزان دبی مورد نیاز افزایش مییابد. یعنی اگر میزان مصرف آب کم و فشار آب متناسب باشد تنها یک الکتروموتور شروع به کار میکند.
بوستر پمپهای دور متغیر مزایای زیادی دارند که یکی از مهمترین آنها صرفه جویی در مصرف برق و انرژی است.
در بوستر پمپهای دور متغیر برای کاهش آسیبهای ناشی از ضربات الکتریکی و مکانیکی به الکتروپمپ در هنگام شروع به کار از یک قطعه به نام اینورتر استفاده می شود. اینورتر یک دستگاه قابل برنامه نویسی است که میزان دبی و سرعت الکتروموتور را تعیین و تنظیم میکند.
اینورتر باعث میشود که در ابتدا برای تأمین فشار آب مورد نیاز یکی از الکتروپمپها به آرام شروع به کار کند و به تدریج دور الکتروپمپ افزایش پیدا کند تا فشار آب به میزان مورد نظر برسد. در صورتیکه دور الکتروموتور به حداکثر رسید اما فشار مورد نظر را ایجاد نکرد، الکتروپمپ بعدی نیز به تدریج وارد مدار می شود.
بوستر پمپ دور ثابت
بوستر پمپهای دور ثابت در انواع مختلف تک پمپ، دو یا چند پمپ، جاکی پمپ و .. ساخته میشوند.
عملکرد بوستر پمپ دور ثابت نیز توسط یک تابلوی فرمان کنترل میشود.
تفاوت این بوستر پمپها با پمپها دور متغیر در این است که پرشر سوییچ نصب شده روی آن، به نوبت پمپها را برحسب میزان نیاز وارد مدار میکند. هر پمپ با دیگری دارای ۰.۵ بار اختلاف فشار است که بتوان دبی و فشار مدار را به بهترین حالت تامین کرد.
بوستر پمپها در دو نوع آبرسانی و آتشنشانی وجود دارند که تفاوتهای با یکدیگر دارند.
انواع بوستر پمپ آتشنشانی
بوستر پمپ آتشنشانی را بدون در نظر گرفتن کاربری، اندازه، توان و … و تنها براساس نوع پمپ های به کار رفته میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
۱- پمپهای آتش نشانی ساده:
در این نوع از دو یا چند الکتروپمپ اصلی که مشخصات یکسانی دارند استفاده میشود. هر کدام از این الکتروپمپها به نوبت، یکی پس از دیگری و برحسب نیاز وارد مدار میشوند.
۲- الکتروپمپهای آتش نشانی پیشرو یا جاکی پمپ:
در این سیستم از یک پمپ جوکی یا جاکی یا پمپ کمکی در کنار یک یا چند الکتروپمپ اصلی کمک میگیرند.
در واقع از آنجایی که پمپهای آتش نشانی در زمان استارت، به دلیل فشار بالا در معرض ضربات الکتریکی و مکانیکی قرار میگیرد و دچار استهلاک و آسیب میشود، برای کاهش میزان آسیب به الکتروپمپهای اصلی از پمپهای کوچک به نام جوکی پمپ استفاده میشود ظرفیت الکتروپمپ پیشرو کمتر از الکتروپمپ های اصلی است. پمپهای پیشرو در هنگام نشت و یا زمانی که مقدار آب مورد نیاز بسیار کم باشد، وارد عمل میشوند و با وجود ظرفیت کم فشار آنها با فشار الکتروپمپ های اصلی برابر است
نحوه آرایش پمپ ها در بوستر پمپ آتش نشانی
چیدمان پمپها در بوستر پمپ آتش نشانی باید مطابق با استانداردهای جهانی باشد. یکی از این استانداردها، استاندارد NFPA است که در مقایسه با سایر سازمان های مشابه ارجحیت دارد و توسط انجمن ملی آتشنشانی امریکا Protection American National Fire Association وضع شده است. NFPA استانداردها و قوانینی را جهت ایمنی در مقابل آتش وضع و منتشر کرده است.
مطابق با استاندارد NFPA در بوستر پمپ آتش نشانی باید حداقل از دو پمپ استفاده کرد که هر پمپ باید قادر به تامین تمام دبی باشد.
یعنی از یک پمپ اصلی و یک پمپ رزرو با توانایی یکسان با پمپ اصلی باید استفاده کرد.
همچنین مطابق با استاندارد NFPA تنها وقتی میتوان سه پمپ اصلی در بوستر پمپ آتش نشانی به کار برد که که دبی از GPM 5000 بیشتر باشد. البته باید یک مقام قانونی این موضوع را تایید کند.
در استاندارد اروپایی (EN12845) نیز قید شده است که بوستر پمپ آتش نشانی هرگز نباید بیشتر از سه پمپ اصلی داشته باشد.
چیدمان پمپ آتش نشانی براساس استانداردهای جهانی می تواند به صورت هفت روش زیر باشد:
تک پمپه
۱-یک الکترو پمپ
۲- یک دیزل پمپ
دو پمپه
۱- دو الکترو پمپ
۲- یک الکترو پمپ و یک دیزل پمپ
۳- دو دیزل پمپ
چند پمپه
۱-یک الکترو پمپ و دو دیزل پمپ
۲- سه دیزل پمپ
دقت داشته باشید در بوستر پمپ های چند پمپه فقط و فقط یک الکترو پمپ اصلی وجود دارد و سایر پمپ ها باید دیزلی باشند. جوکی پمپ می تواند برای کمک در هر کدام از این آرایشها قرار بگیرد.
پمپ های آتشنشانی مورد تایید استاندارد NFPA 20 چهار نوع زیر هستند :
- پمپ های سانتریفیوژ تک طبقه افقی
- پمپ های عمودی خطی
- پمپ های اسپلیت کیس یا همان پمپ های دو مکشه
- پمپ های عمودی توربینی
قطعات اصلی بوستر پمپهای آتش نشانی:
- تابلو کنترل
- کنترلر
- منیفولد مکش
- قطع کن
- پمپ
- تانک انبساط
- منیفولد رانش
- سوییچ فشار
- ترنسمیتر فشار
- فشار سنج