دوزینگ پمپ چیست؟

دوزینگ پمپ (به لاتین: Dosing Pump) یا مترینگ پمپ (به لاتین :Metering Pump) ، یک نوع پمپ با قابلیت پمپاژ مقدار یا دوز مشخص از یک مایع یا ماده‌ی روان یا سیال در یک بازه‌ی زمانی قابل تعیین است.این نوع پمپ که پمپ تزریق نیز نامیده می‌شود برای تزریق مقدار مشخصی اسیدها، کلر، قلیا و هر میزان مشخصی از یک مایع به مخازن اصلی مایع و گاز کاربرد دارد.دوزینگ پمپ ابتدا مقدار مورد نیاز مایع را به داخل محفظه خود مکش کرده و سپس در بازه‌های زمانی و با دبی مشخص به مخزن مقصد تزریق می‌کند. دبی پمپ های مترینگ به صورت دستی یا اتوماتیک در محدوده مشخص شده قابل تنظیم است.

به طور معمول دوزینگ پمپ هایی که در بیشتر صنایع استفاده می‌شوند، دبی پایینی دارند. اما سازندگان بنابر سفارش می‌توانند این مترینگ پمپ‌ها را با دبی بالا نیز تولید کنند.

انواع دوزینگ پمپ‌ (مترینگ پمپ)

دوزینگ پمپ‌ها انواع مختلفی دارند اما براساس نوع انتقال قدرت به دو دسته‌ی اصلی سلونوئیدی یا موتوردار تقسیم می‌شوند.

دوزینگ پمپ های سلونوئیدی

در این نوع پمپ‌ها نیروی الکترومغناطیس باعث انجام کار می‌شود. جریان الکتریسیته به همراه یک آهنربا، قدرت لازم را انتقال می‌دهد. با عبور جریان برق این آهنربا یا مگنت باردار شده و شفت فلزی را به حرکت درمی‌آورد و به سمت خود جذب می‌کند. این شفت فلزی که خود به دیافراگم یا پیستون متصل است با قطع و وصل جریان برق مدام به عقب و جلو رانده می شود و به این ترتیب عمل مکش و تزریق را انجام می‌دهد.معمولاً دوزینگ پمپ‌ها سلونوئیدی دبی‌های پایینی دارند که این دبی توسط یک پیچ روی بدنه پمپ، قابل تنظیم است. همچنین مقرون به صرفه بوده و دارای IP های بالا هستند.

دوزینگ پمپ های موتوری

در دوزینگ پمپ‌های موتوری یک موتور الکتریکی باعث انجام کار و مولد قدرت است و برعکس دوزینگ پمپ‌های سلونوئیدی برای ظرفیت‌های بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین صدای کمتری دارد.دوزینگ پمپ‌های موتوری با انواع مختلف پمپ مناسب تزریق بیشتر مواد شیمیایی حتی با خورندگی بالا و استفاده در محیط‌ها با هر دمایی و شرایطی هستند.

کاربردهای دوزینگ پمپ

دوزینگ پمپ‌ها در صنایع مختلفی از جمله صنایع نفت و گاز، آب و فاضلاب، صنایع غذایی، چوب، کاغذ و… مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله کاربردهای دوزینگ پمپ عبارت است از:

کلرزنی دستی و اتوماتیک به آب آشامیدنی
سفید کردن کاغذ با تزریق رنگ
کلر زنی و کنترل PH جهت تصفیه آب و فاضلاب کارخانه نیشکر
صنایع دارو سازی
کلرزنی آب استخرها
تزریق پلی الکترولیت به فاضلاب
کنترل پارامترهای آببرج خنک‌کننده
تزریق آب ژوال یا پرکلرین جهت ضدعفونی در صنعت اب و فاضلاب
تزریق مواد نمک زا برای حذف نمک از نفت
تزریق ضدیخ برای جلوگیری از یخ زدگی لوله‌های گاز
تزریق اسید و کاستیک جهت تولید قند و شکر
تزریق کنستانتره میوه‌ها در صنایع غذایی
با تزریق مواد بودار از خطر نشت گاز جلوگیری می‌کند
با تزریق مواد ضدخوردگی از خوردگی لوله‌ها جلوگیری می‌کند.
تزریق مواد مورد نیاز به خمیر کاغذ
و ….

دوزینگ پمپ یا مترینگ پمپ، یک نوع پمپ با قابلیت پمپاژ مقدار یا دوز مشخص از یک مایع یا ماده‌ی روان یا سیال در یک بازه‌ی زمانی قابل تعیین است.

دوزینگ پمپ دیافراگمی

در هنگام انتخاب دوزینگ پمپ به چه پارامترهایی باید توجه کرد؟

برای انتخاب یک دوزینگ پمپ مناسب ابتدا باید با انواع و ویژگی‌های آن آشنا شوید تا بتوانید متناسب با کاربرد و نیاز خود انتخاب بهتری داشته باشید. برای انتخاب دوزینگ پمپ موارد زیر را در نظر داشته باشید:

جنس اجزای دوزینگ پمپ

در بسیاری از صنایع و کارخانه‌ها دوزینگ پمپ برای تزریق مواد اسیدی و یا خورنده مورد استفاده قرار می‌گیرند که در این مواقع اجزای پمپ باید در مقابل اسیدها، بازها و سایر مواد خورنده مقاومت بالایی داشته باشند.بنابراین باید در نظر بگیرید که از چه مواد شیمیایی‌ای استفاده می‌کنید و آیا دوزینگ پمپی که قصد خرید آن را دارید، مقاومت لازم برای استفاده از آن مواد شیمیایی را داراست.به همین خاطر هد دوزینگ پمپ‌های موجود در بازار از جنس‌های مختلفی ساخته شده است مانند:

پلی پروپیلن PP: این جنس مقاومت کمی در برابر خورندگی دارد.

پی وی سی PVC (پلی ونیل کلراید): این جنس از هد سازگاری بالایی با کلر دارد و در مواردی که درصد بالایی کلر تزریق میشود مناسب است.

پلی ونیل فلوراید (کاینار PVDF): مقاومت این جنس نسبت به مواد شیمیایی قابل قبول است و نسبت به دو جنس بالاتر در برابر فشار مقاوم‌تر است.

استنلس استیل SS 316L : این نوع هد مقاومت بالایی نسبت به ضربه و اکثر مواد شیمیایی دارد.

تفلون PTFE : این نوع هد در مقایسه با دیگر جنس ها مقاومت بالاتری نسبت به مواد شیمیایی دارد، در برابر ساییدگی و حرارت نیز مقاومت خوبی از خود نشان داده است.

دمای محیط: از دیگر عواملی که باید هنگام استفاده از دوزینگ پمپ به آن توجه داشت دمای محیطی است که در آن دوزینگ پمپ را به کار می‌گیرید. معمولاً در کاتالوگ دوزینگ پمپ نوشته شده است که برای استفاده دردمای بالا مناسب هستند یا خیر؟

دبی یا فشار تزریق: همان طور که قبلاً هم گفتیم بیشتر دوزینگ پمپ‌های موجود در بازار دبی پایینی دارند و دوزینگ پمپ‌ها با دبی‌های بالا باید توسط سازندگان طبق سفارش ساخته شوند. واحد دبی لیتر بر دقیقه است.

نوع برق مصرفی دوزینگ پمپ: دوزینگ پمپ‌ها بسته به نوع و اندازه ممکن است نیاز به برق تک فاز، سه فاز، ثابت و یا متناوب داشته باشند. در نظر گرفتن این امر هم در استفاده از دوزینگ پمپ‌ها دارای اهمیت است.

موقعیت نصب دوزینگ: هنگام انتخاب دوزینگ پمپ موقعیت نصب آن را درنظر داشته باشید. آیا دوزینگ پمپ را به صورت عمودی نصب می‌کنید یا افقی؟ چه کلاس حفاظتی برای این موقعیت نصب مناسب‌تر است؟