مونو پمپ
مونو پمپ یکی از صدها نوع پمپ سیال است که در دهه ۱۹۳۰ توسط شخصی به نام رنه مونو برای اولینبار اختراع شد. این پمپ به دلیل کاربری ویژهاش خیلی سریع توانست در صنایع مختلفی چون صنعت معدنی، شیمیایی، نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب و … راه پیدا کند.مونو پمپ به نامهای مختلفی چون پمپ حفره پیشرونده، پمپ اسکرو ، پمپ حفرهای، پمپ پیچی، پمپ ماردونی و … نامگذاری شده است.در طراحی مونوپمپها دو جز روتور و استاتور نقش اصلی را برعهده دارند. استاتور که محفظهی برای ماردون است؛ معمولاً از جنس پلاستیک ساخته میشود. هنگامی که پمپ روشن میشود با حرکت الکتروموتور، روتور که به آن متصل است نیز ضمن تشکیل حفرههای یکنواخت به چرخش درمیآید و موجب مکش سیال به داخل پمپ میشود. با ادامه چرخش روتور و ماردون، سیال به طور ثابت و با دبی متناسب با سرعت چرخش پمپ انتقال مییابد. در مونو پمپ روتور دونوع چرخش دارد. ابتدا برای مکش سیال دورانش حول محور اصلی انجام میگیرد، سپس برای انتقال و بیرون دادن سیال، حول محور استاتور دوران انجام میدهد.مونوپمپ یک پمپ جریان مثبت است که طی جریانی یکنواخت و ثابت سیال را پمپاژ میکند. این نوع پمپ برای انتقال و جابهجایی انواع سیالات با ویسکوزیته ی بالا، غلیظ، خورنده، چسبنده، و با میزان سایندگی بالا گزینهی مناسبی در میان انواع پمپها به شمار میرود. به همین دلیل استحکام و قدرت مونوپمپها زیاد و طراحی ساختار بدنی آنها نسبت به انواع دیگر پمپ پیچیدهتر است.از جمله دلایلی که به مونوپمپ، پمپ غلیظکش نیز گویند همین قابلیت بالا در پمپاژ سیالات غلیظ توسط مونوپمپهاست.
طراحی مونوپمپ
مونوپمپ از قطعات زیر ساخته میشود:
- الکتروموتور
- گیربکس دور متغیر
- روتور
- استاتور با حفره مارپیچی دوطرفه
- بدنه
- سیستم آب بندی
انواع مونو پمپ
۱- مونوپمپ لولهی یا پایپ مونوپمپ
پر استفادهترین مدل مونوپمپها، مونوپمپ لولهای است که خود با توجه به سیالی که پمپاژ میکند به دو دسته ی هلیکس دار و ساده تقسیم میشود.. مکش سیال به این نوع پمپها به وسیلهی ورودی لولهی مانند است. مونوپمپ لولهی برای پمپاژ سیالات غلیظ مانند عسل، رب و … کاربرد دارد و از آنجایی که این مواد روان نیستند، دهانهی ورودی پمپ باید زیر سطح این سیالات قرار گیرد تا پمپاژ انجام شود.
۲- مونوپمپ قیفی یا هاپر مونوپمپ
در مونوپمپ قیفی یک قیف در قسمت ورودی پمپ قرار دارد. این مدل پمپ برای پمپاژ سیالات دارای ناخالصی و ذرات معلق جامد و سیالاتی که روندگی پایینی دارند، مناسب است.
۳- منوپمپ فوم بتن
مونوپمپ فوم بتن ساختاری شبیه مونوپمپ لولهای دارد و همانطور که از نامش پیداست، برای پمپاژ فوم بتن و نیز بتن مخلوط شده استفاده میشود. تنها تفاوت این مدل با مدل لولهی در یک دریچه است که در کنار پمپ برای تخلیه و بازبینی قرار گرفته است. مهمترین مزیت این پمپها استهلاک پایین آن به دلیل طراحی متفاوت قطر روتور و استاتور است.
۴- مونو پمپ عمودی
یکی دیگر از انواع مونوپمپها مدل عمودی است که به صورت عمودی نصب میشود و برای انتقال سیال تنها کافیست قسمت اصلی آن داخل مخزن قرار بگیرد. در این مدل به دلیل طراحی سادهتر هزینه تعمیر و نگهداری بسیار پایینتری دارد.
۵- مونو پمپ مترینگ
از این پمپ میتوان برای انتقال مقدار مشخص و اندازهگیری شدهی از سیال استفاده کرد.
مزایای مونو پمپ
- ایجاد کمترین میزان آلودگی صوتی
- ایجاد جریان یکنواخت و ثابت
- قابلیت دائم کار بودن یا کارکرد مداوم
- قابلیت تنظیم کنترل دبی خروجی متناسب با دور پمپ
- قابلیت انتقال سیالات بسیار غلیظ و دارای ویسکوزیته مختلف
- انتقال سیالات دارای چسبندگی و ذرات جامد
- انتقال مخلوطی از سیالات
- پایین بودن هزینههای نگهداری و تعمیر
- آسان بودن مونتاژ و تعمیر
- میزان استهلاک پایین و طول عمر بالا
- دارای مقاومت بالا در برابر مواد ساینده
- قدرت مکش بالا
کاربردهای مونو پمپ
مونوپمپها ، یکی از انواع پمپها هستند که مناسب برای شرایط کاری سخت حتی شرایط محیطی مثل معادن طراحی شدهاند. از آنجایی که قابلیت انتقال سیالات با غلظت بالا، میزان خورندگی زیاد، دارای چسبندگی، یا دارای ذرات سایشی و همچنین ذرات جامد را دارند؛ در صنایع کاربردهای فراوانی پیدا کردهاند. از جمله:
- صنایع غذایی: برای پمپاژ و انتقال مواد مختلفی چون شکلاتها، خمیرهای آماده، خامه، عسل، بستنی، گلوکز، کشک، ماست، مربا، شربت، کنسرو، رب گوجه فرنگی، انواع سسها و ….
- صنایع آب و فاضلاب: در مراحل مختلف تصفیه آب و پاکسازی آب از لجنها، گریسها، روغنها و مواد جامد
- صنایع نفت و گاز و پتروشیمی: پمپاژ لجنها و سیالات نفتی مخازن، رزین اپوکسی و پلیمرها، گل و لای ناشی از حفرسازی، روغنها
- صنایع کاشی و سرامیک: انتقال و پمپاژ ملات، سیمان، چسبها، شیره آهک و …
- صنایع معدنی
- صنایع آرایشی و بهداشتی: انتقال و پمپاژ خمیردندان، کرم، لوسیون، شامپو، مایعات شوینده
- صنایع رنگ سازی
- صنایع چوب و کاغذ: انتقال و پمپاژ چسب، خمیر کاغذ، رنگ، رزین و …
- و …
نکاتی که قبل از خرید مونوپمپ باید در نظر بگیرید:
برای انتخاب یک مونوپمپ مناسب باید فاکتورها و پارامترهایی متفاوتی را درنظرداشت از جمله:
- دبی و میزان فشار مورد نیاز
- میزان ویسکوزیته و غلظت سیال
- ویژگیهای خاص سیال پمپ شونده: مثل میزان اسیدی بودن، میزان خورندگی، سایش، میزان و اندازه ناخالصی، میزان روندگی یا چسبندگی، دمای سیال و …
- ویژگیهای محیط استفاده: میزان رطوبت، دما، امکان اشتعال زایی و ….
- شرکت تولیدکننده: به دلیل اینکه کیفیت بالا در قطعات تشکیل دهندهی مونوپمپ حساسیت بالایی دارد، شرکت تولیدکننده این نوع پمپها، نوع ضمانت و … آن نیز دارای اهمیت است.
- قیمت: واضح است که قیمت در هر خریدی یکی از فاکتورهای مورد توجه است.
- جنس و متریال قطعات به کار رفته: از آنجایی که مونوپمپ انواع مختلفی از سیال با میزان خورندگی و سایندگی متفاوتی را پمپاژ میکند، باید جنس به کار رفته در ساخت آن در برابر این سیالات از مقاومت لازم برخوردار باشد.
- توان و قدرت الکتروموتور: پمپاژ سیالات غلیظ، چسبنده و با ویسکوزیته بالا نیازمند قدرت بالای پمپ است که این قدرت تنها توسط یک موتور پمپ قوی تأمین خواهد شد.