پمپهای سانتریفیوژ
بیش از نیمی از پمپهای آب که در صنایع مختلف و یا مصارف خانگی به کار میروند از نوع پمپ های سانتریفیوژ هستند.این پمپهای وظیفه ی پمپاژ، افزایش فشار و جابهجایی مایعات را برعهده دارند.مهمترین قطعات به کار رفته در پمپهای سانتریفیوژ ، الکتروپمپ و پروانه است.در این نوع پمپهای نیروی الکتریکی باعث مکش آب به داخل پروانه و نیروی گریز از مرکز باعث خروج پرفشار مایع به خارج از پروانه میشود، به همین دلیل به پمپهای سانتریفیوژ پمپهای گریز از مرکز نیز گویند.
اجزا و قطعات به کار رفته در پمپ سانتریفیوژ
لوله مکش : برای ورود و مکش آب به داخل پمپ استفاده میشود.
موتور: نیروی الکتریکی را به نیروی اصلی برای چرخش شفت تبدیل میکند.
شفت یا محور: شفت یا محور موتور را به پروانه متصل میکند. در واقع نیروی الکتریکی موتور از طریق چرخش محور باعث به حرکت درامدن پروانه میشود.
قطر محور در مقاطع مختلف تغییر میکند. در واقع قطر محور با میزان نیرو رابطهی مستقیم دارد.
پروانه: پروانه یکی از اساسیترین نقشها را در عملکرد پمپ برعهده دارد. پروانه از یک دیسک چرخان با تعدادی پره که به شفت متصلند، تشکیل شده است. پروانه با حرکت و چرخش خود به مایعات انرژی جنبشی وارد کرده و آنها را به حرکت وامیدارد.پروانه بسته به نوع سیال مورد انتقال و کاربرد انواع متفاوتی دارند.
پروانههای باز:
پروانههای باز که در موارد کم و خاص مورد استفاده قرار میگیرند و دارای پرههای از طرفین باز هستند. پروانههای باز ساختار قوی و استحکام زیادی ندارند.
پروانههای نیمه بسته:
در این نوع پروانهها، پرههای از یک طرف محصور و از طرف دیگر آزاد هستند. این پروانههای نیمه باز در طراحی پمپهایی استفاده میشوند که باید قابلیت جابهجایی سیالات را با ناخالصی زیاد و ذرات معلق جامد داشته باشند.
پروانههای بسته:
پروانههای بسته از هر دوطرف و توسط دو دیسک محاصره و بسته شده اند. این نوع پروانههای بیشترین کاربرد را در طراحی انواع پمپها بر عهده دارند. همچنین به دلیل طراحی و ساختار پیچیدهتر، استحکام و قیمت بالاتری نیز دارند
پوسته ی خارجی پمپ
پوستهی خارجی پمپ یک پوشش برای نگهداری و محافظت اجزای داخلی پمپ در مقابل شرایط بیرونی است. متریال استفاده شده در تولید پوسته باید با توجه به کاربری آن انتخاب شود. مثلاً برای پمپهای مستغرق باید جنس پوسته ضدآب و ضد زنگ باشد.پوستههای خود به انواع حلزونی، افشان تقسیم میشوند.
مزایا پمپهای سانتریفیوژ
- در دسترس بودن
- قیمت مناسب
- طراحی ساده
- تنوع در جنس پروانه ها
- هزینه های جاری پایین نسبت به پمپ های دیگر
- اشغال فضای کم
- سرعت بالا
- دبی یکنواخت
- قابلیت پمپاژ سیالات با ویژگیهای شیمیایی متفاوت
- قابلیت پمپاژ سیالات با ویسکوزیتههای مختلف
- قابلیت پمپاژ سیالات با ناخالصی زیاد
معایب پمپهای سانتریفیوژ
- عملکرد ضعیف برای ایجاد فشار و دبی خیلی بالا
- قیمت بالا در مدلهای طبقاتی
- وابستگی فشار ایجاد شده به ارتفاع
- راندمان بالا فقط در شرایط مشخص و ثابت
- نیاز به آماده سازی و نصب قبل از راهاندازی
- نیاز به آب بندی و نشت گیری
از نظر طراحی ساختار
- براساس تعداد طبقات به پمپهای یک طبقه یا چند طبقه تقسیم میشوند.
- براساس نوع پروانه به پمپهای پروانه باز، نیمه بسته و بسته تقسیم میشوند که هر کدام توانایی جابهجایی سیالات با میزان غلظت متفاوتی را دارند.
- از نظر میزان دبی و هد نیز دسته بندیهای متفاوتی دارند.
از نظر متریال
در ساخت پمپهای گریز از مرکز بسته به نوع کاربری از انواع متریالهای پلی پروپیلن PP، پی وی سی PVC، تفلون PTFE، کاینار PVDF و … استفاده میشود.
از نظر ویژگیهای سیال
سیالاتی مختلفی توسط پمپهای گریز از مرکز پمپاژ میشوند. سیالات شیمیایی، خورنده، سمها، سیالات با درجه غلظت متفاوت، سیالات دارای میزان ناخالصی، سیالات دارای حرارت بالا و…
برای انتقال و پمپاژ بهتر هرنوع از سیال یک پمپ سانتریفیوژ مناسب طراحی شده است.
براساس برش محفظه
با توجه به جهت برش محفظه که شعاعی و قائم به شفت باشد، یا محوری و در موازات شفت باشد میتوان پمپهای گریز از مرکز را دسته بندی نمود.
از نظر نوع مکش
می تواند یک مکشه یا دو مکشه باشد.
براساس جهت محور
بر مبنای اینکه محور به صورت افقی در پمپ قرار دارد یا به صورت عمودی، پمپها به دو دستهی عمودی یا افقی تقسیم بندی میشوند.
از نظر نوع جریان
براساس اینکه فشار وارد شده به سیال از طریق چه نیروی ایجاد شده است، پمپهای گریز از مرکز به سه نوع زیر تقسیم بندی میشود:
پمپ جریان شعاعی
در این نوع پمپ نیروی سانتریفیوژ تنها نیروی تأمین کننده ی انرژی جنبشی و فشار وارد شده به سیال است.سیال در این پمپها به صورت شعاعی خارج میشود.
پمپ جریان مختلط
در این پمپهای فشاری که سیال پیدا میکند هم از طریق نیروی گریز از مرکز تأمین میشود و هم از طریق نیروی که پرهها ایجاد میکنند. سیال در این پمپها به صورت شعاعی و محوری خارج میشود.
پمپ جریان محوری
در این پمپها سیال نیروی تیغهها بیشترین تأثیر را بر فشار سیال اعمال میکنند. نام دیگر این پمپها ملخی است.