لوب پمپ
لوب پمپ‌ها یا پمپ‌های گوشواره‌ی چه نوع پمپ‌هایی هستند؟ مکانیزم عملکرد این مدل پمپ‌ها چگونه است؟ لوب پمپ‌ها برای چه کاربردهایی مناسب هستند؟در این مقاله به طور مفصل به تشریح لوب پمپ‌ها خواهیم پرداخت.
لوب پمپ چیست؟
لوب پمپ از خانواده پمپ‌های جابه‌جایی مثبت است که میزان مشخصی از سیال را در بازه ی زمانی تعیین شده منتقل می‌کنند. این پمپ‌ها از دو مکانیزم متضاد برای جابه‌جایی یکنواخت سیال استفاده می‌کند. در واقع در پمپ‌های گوشواره‌ی با یک حرکت انبساطی مکش سیال به داخل پمپ صورت گرفته و پس از ایجاد افت فشار و توسط یک حرکت انقباضی سیال از پمپ عبور کرده و به بیرون جریان می‌یابد.
لوب پمپ‌ها از نظر طراحی و ساختاری به پمپ‌های دنده‌ی شباهت زیادی دارند. مهم‌ترین تفاوت پمپ‌های دنده‌ی با پمپ‌های گوشواره‌ی مدل پره‌های پروانه است. در لوب پمپ‌ها پروانه‌ها دارای دو یا سه پره به شکل گوشواره و بدون گوشه‌های تیز هستند که مدام با یک سرعت زاویه‌ای در حال گردش هستند؛ از داخل هم می‌گذرند اما با یکدیگر تماسی ندارند. در واقع دارای حرکتی روان و یکنواخت هستند. از آنجایی که محفظه‌ی لوب‌ها دارای فضایی کافی و بزرگ هستند برای انتقال مایعات دارای مواد جامد بسیار مناسبند. همچنین به دلیل عدم وجود گوشه‌های تیز و برنده در لوب‌ها، می‌توان مایعات دارای زیتون، آلبالو و … را بدون آسیب دیدگی و له شدن دانه‌ها از میان لوب‌ها عبور داد که یکی از بزرگترین وجه تمایز و امتیاز پمپ‌های گوشواره‌ی محسوب می‌شود.
اجزاء و قطعات پمپ گوشواره ای
از مهم‌ترین اجزای به کار رفته در پمپ‌های دنده‌ی قلوه‌ی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هوزینگ یا محفظه که معمولاً برای افزایش مقاومت محیطی از جنس استیل ۳۱۶ ساخته می‌شود.
- روتور یا شافت که در بیشتر موارد از جنس استیل ۳۱۶ یا ۳۱۶L ساخته می‌شود.
- پروانه که از اجزای اصلی پمپ‌ها محسوب می‌شود و در این پمپ معمولاً از جنس استیل ۳۱۶ است.
- بلبرینگ فولادی یا برنج
- آب بند که شامل اورینگ‌های از جنس NBR , FPM , PTFE؛ آب‌بندهای مکانیکی و یا آب بندهای مکانیکی کارتریجی است.
شایان ذکر است که متریال قطعات به کار رفته در پمپ‌ها با توجه به نوع کاربری، ویژگی‌های سیال پمپ شونده و نیز شرایط محیطی متفاوت است. اما به صورت معمول و متداول از متریال ذکر شده در بالا ساخته می‌شوند.
کاربردهای لوب پمپ
لوب پمپ نیز مانند انواع دیگر پمپ‌ها در صنایع مختلف ایفای نقش می‌کنند. لوب پمپ ها به دلیل راندمان و طول عمر بالا، نصب آسان و از همه مهم‌تر امکان پمپاژ سیالات حاوی جامدات کوچک بدون اینکه هیچ آسیب و برشی به آنها وارد شود، بسیار در صنعت پرطرفدار هستند. از جمله کاربردهای این نوع پمپ در صنایع زیر است:
- صنعت غذایی: پمپاژ روغن‌های خوراکی، سس‌ها، مواد کنسروی، ماست، کشک، مربا، خمیرها، ترشیجات، ژلاتین، سوپ، اسانس‌ها، گلوکز
- صنعت داروسازی
- صنعت آرایشی، بهداشتی: کرم، لوسیون، خمیر دندان، پماد، لاک، ژل‌ها، صابون ها و شوینده‌های مایع، حلال‌ها، واکس‌ها، وازلین و …
- صنایع شیمیایی و پلیمرها: پمپاژ قلیاها، رزین‌ها، سموم و آفت کش‌ها، صابون‌هاو شوینده‌ها، رنگ‌ها، چسب‌ها، قیرها، گل‌های حفاری و …
- صنعت آب و فاضلاب: جابه‌جایی لجن‌ها، زایدات موجود در آب، استفاده در مراحل تصفیه آب و …
- و…
مزایای لوب پمپ
- از نوع پمپ‌های بهداشتی یا هایژنیک محسوب می‌شود و شستشوی آسانی دارد.
- جریان یکنواخت، ثابت و بدون نوسانی را ایجاد می‌کند.
- تحت فشار سیستم پالسی در میزان خروجی ایجاد نمی‌شود که برای بسته بندی مواد امتیاز بزرگی محسوب می‌شود.
- طول عمر بالایی دارد.
- در صورت خنک کاری مکانیکال سیال توانایی کار به صورت خشک را داراست.
- در حالت عمودی و افقی قابل نصب و استفاده است.
- قابلیت خودمکشی سیال را دارد
- بین لوب‌ها هیچگونه اصطکاکی وجود ندارد و این باعث کاهش استهلاک می‌شود.
- مناسب برای پمپاژ سیالات با مواد جامد حساس به برش است.
- به دلیل مکانیزم دوگانه، با جابه جا کردن ورودی و خروجی می‌توان برای پر و خالی کردن سیالات از آن استفاده کرد.
- دارای چندین دنده قابل تنظیم و متفاوت است
- مراحل نصب آن آسان و به صورت بای پس نیز ممکن است.
- تعمیر آن آسان است.
معایب لوب پمپ
- قیمت بالای لوب پمپ بزرگترین عیب آن محسوب می‌شود.
- نیاز به آب بندی دوبل دارد.
- پمپ های لوب نیاز به دو آب بند دارند.
- درصورت به هم خوردن تنظیم و تایمینگ دنده‌ها به پمپ آسیب جدی وارد خواهد شد.
- هنگام مکش و پمپاژ سیالات رقیق عملکرد ضعیفی از خود نشان می‌دهد.
در هنگام خرید لوب پمپ باید به چه مواردی توجه کرد
برای خرید هر نوع پمپی از جمله پمپ‌های گوشواره‌ی باید فاکتورهای زیادی را درنظر گرفت که از مهم‌ترین آنها موارد زیر است:
- میزان هد و دبی مورد نیاز که درانتخاب نوع و تعداد لوب‌ها و … حایز اهمیت است.
- ویژگی‌های خاص سیال پمپ شونده مثل: میزان باز یا اسیدی بودن، میزان غلظت، میزان چسبندگی، میزان روندگی، میزان ناخالصی‌های موجود و … که بر انتخاب جنس قطعات پمپ تأثیر می‌گذارد.
- نوع کاربری : که در انتخاب قطر دهانه ورودی و خروجی، ظرفیت ، دور و قدرت پمپ و … اثرگذار است.
- شرایط محیطی: میزان دما، رطوبت، بهداشتی بودن، متراژ فضای موجود برای نصب و … که برای انتخاب جنس و اندازه بدنه پمپ اهمیت دارد.
نکاتی برای افزایش طول عمر لوب پمپ‌ها
- در هنگام نصب دقت کنید که الکتروموتور و پمپ در یک راستا باشند.
- از وارد آوردن فشار زیاد و بار بیش از ظرفیت به پمپ خودداری کنید.
- دقت داشته باشید که نوع برق متصل به پمپ با نوع پمپ همخوانی داشته باشد.
- بعد از هربار استفاده لوب ها و قطعات شستشو شوند.
- با اینکه لوب پمپ‌ها توانایی خشک کار کردن را دارند، اما بهتر است که طولانی مدت به صورت خشک روشن نمانند.
- آب بندی لوب پمپ‌ها به طور منظم و مرتب باید بررسی شوند.
- اتصالات پمپ قبل از هر بار روشن کردن باید محکم شود.
