پمپ شناور چیست؟
پمپ شناور submersible pump یا پمپ لوله چاهی نوعی از پمپ آبهای موجود در بازار است که برای انتقال سیال از چاه‌ها و مخازن بسیار عمیق و افزایش فشار آب طراحی شده‌اند.
این پمپ‌ها که به آن‌ها پمپ شناور چاهی نیز گویند انواع مختلفی دارند. برای مثال بسته به میزان ولتاژ مورد نیاز پمپ‌های شناور تک فاز یا سه فاز در بازار موجود است. همچنین در دو مدل اصلی یکپارچه و دو تکه عرضه می‌گردد.
در پمپ‌های شناور که باید کاملاً در سیال یا آب مستغرق باشند، چه در مدل یکپارچه و چه در دو تکه الکتروموتور در انتهای پمپ نصب شده است تا همواره در زیر سطح آب باشد. در این صورت موتور پمپ در هنگام کار کردن خنک مانده و از سوختگی موتور جلوگیری می‌شود.
اما در مدل یکپارچه، مکش از زیر پمپ و در نوع دو تکه، مکش از قسمتی مابین الکتروموتور و پمپ صورت می‌گیرد.
کاربرد پمپ شناور
پمپ شناور مصارف زیادی در صنعت، کشاورزی و یا حتی خانگی دارد. در زیر به برخی از آن‌ها اشاره شده است:
- اطفاء حریق و آتش نشانی
- حوضچه ها و پرورش ماهی ها
- خارج کردن آب تمیز از چاه عمیق و نیمه عمیق
- شستشوی صنعتی و آتش نشانی
- تامین آب اضطراری
- کنترل سیل‌ها
- سیستم آب رسانی مسکونی و صنعتی مانند معادن
- تاسیسات تصفیه خانه و تصفیه آب
- تقویت و افزایش فشار آب در ایستگاه‌های تقویت فشار
- آبیاری گلخانه‌ها،
- آبیاری بارانی، تحت فشار و قطره ای
- آب شیرین کن های صنعتی و نیمه صنعتی
- کاربرد در آب نماها
- زهکشی آبهای تحت الارض
مزایا و معایب پمپ شناور
مهم‌ترین مزیت پمپ آب شناور صرفه جویی در انرژی است.
- صرفه جویی در انرژی برق: این پمپ‌ها با قرار گرفتن در آب توان کمتری برای پمپاژ نیاز دارند، بنابراین انرژی زیادی مصرف نمی‌کنند.
- صرفه جویی در آب: برای استفاده از پمپ آب شناور نیازی به پر بودن منبع آب نیست که این امر علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب احتمال خطر را کاهش می‌دهد.
- راندمان بالا: پمپ‌های شناور طول عمر بالا، استحکام خوب، هزینه‌ی نگهداری و راه‌اندازی پایینی دارند و نسبت به قیمت راندمان بالایی دارند.
- عدم نیاز به فنداسیون: پمپ‌های شناور نیازی به فنداسیون ندارند و از این لحاظ باعث کاهش هزینه‌ی راه اندازی می‌شوند.
- پمپ های شناور آلودگی صوتی ایجاد نمی‌کنند.
- این نوع پمپ‌ها سبک و سیار هستند. بنابراین استفاده از آن ها بسیار راحت است.
- عدم نیاز به هواگیری
- پمپ‌های شناور می‌توانند مدت زمان زیادی در حال به کار باشند.
- پمپ های شناور می‌توانند از چاه‌های بسیار عمیق و با ارتفاع ۱۴۰ متر نیز آب را پمپاژ کنند.
- پمپ شناور به این دلیل که در سطح عمیقی از آب قرار می‌گیرند مشکلات مربوط به کاویتاسیون را ندارند
- پمپ‌های آب شناور ضد زنگ و نشت هستند که این امر احتمال خطر را از بین می‌برد.
معایب پمپ آب شناور
- در پمپ‌های آب شناور پروانهها در حالت بسته هستند و در برابر ورود ذرات معلق و گل و لای بسیار حساس می باشد.
- در صورتی که پمپ دچار نشتی شود، هیچ علامتی از خود نشان نمی‌دهد و زمانی متوجه خواهید شد که خسارت زیادی به پمپ وارد شده است.
انواع پمپ‌های شناور
پمپ‌های شناور از نظر نوع طراحی ساختار داخلی و از لحاظ جنس بدنه به چند دسته تقسیم می‌شوند:
انواع الکتروپمپ های شناور از نظر ساختار
- جریان محوری: در این پمپ‌ها آب از مقابل محور و به صورت موازی وارد شده و به همان صورت موازی از داخل پروانه به بیرون می‌رود. به این نوع پمپ‌ها اصطلاحاً پمپ ملخی گفته می‌شود.
- شفت غلافی: در این پمپ‌ها که برای کاربردهایی با دبی‌های بالا و هد کم مناسب است مایع به پمپ وارد شده و با عبور از پروانهها و پمپاژ شدن توسط لوله‌ی در اطراف محور خارج شود.
- پمپ توربینی: دراین نوع پمپ‌ها مایع پس از ورود به پمپ به صورت موازی با محور به پروانه وارد می‌شود ولی هنگام خروج از پروانه نسبت به محور پروانه زاویه‌ی پیدا می کند. به همین دلیل پروانه‌های جریان مختلط در این نوع پمپ‌ها به کار می‌رود.
- الکتروپمپ شناور : دراین پمپ‌ها یک الکتروموتور و یک پمپ با یکدیگر جفت و متصل شده‌اند و در آن‌ها آب از الکتروموتور که کاملاً آب بندی شده عبور میکند تا موجب خنک شدن آن شود.
انواع پمپ‌های شناور از نظ جنس بدنه
- پمپ‌های شناور چدنی: امروزه این مدل به دلیل وزن بالا، آسیب پذیر بودن، مصرف بالای انرژی، راندمان کم و … بسیار کمتر از قبل به کار گرفته می‌شود.
- پمپ‌های شناور استیل: با وجود مشکلاتی که پمپ‌های شناور چدنی ایجاد می‌کردند لزوم استفاده از جنس دیگری در بدنه‌ی پمپ‌های شناور آشکار شد. به همین دلیل پمپ‌های شناور استیل با وزن کمتر و راندمان بالاتر طراحی شدند و به سرعت جایگزین پمپ‌های شناور چدنی شدند.
نکاتی که در هنگام نصب و استفاده از پمپ‌های شناور باید درنظر گرفت
- آبی که برای پر کردن موتور استفاده می‌شود باید فاقد مواد شیمیایی و خورنده باشد.
- به هیچ عنوان نباید در خارج از آب پمپ روشن و استفاده شود.
- بلافاصله بعد از حفر چاه و نصب از پمپ استفاده نکنید. چرا که آب دارای مقدار زیادی گل و لای معلق است. حداقل یک روز به گل و لای برای ته نشین شدن فرصت دهید.
- هنگام جابه‌جایی پمپ دقت کافی را به کار ببرید و در صورت افتادن و یا ضربه دیدن پمپ قبل از استفاده مجدد حتماً پمپ را باز کرده و سالم بودن اجزای آن را بررسی کنید.
- حتماً الکتروپمپ را به صورت عمودی انبار کنید.
- قبل از روشن کردن پمپ درپوش‌های پر کردن آب و تخلیه‌ی هوا را باز کنید.
- نصب پمپ شناور نیاز به تخصص بیشتری نسبت به نصب پمپ کفکش و لجن کش دارد و بهتر است برای نصب آن از فردی متخصص کمک بگیرید.
- قبل از نصب پمپ در داخل چاه، یکبار و آن هم در زمانی بسیار کوتاه از جهت چرخش پروانه اطمینان حاصل کنید.
- با توجه به عمق چاه و نحوه لوله گذاری چاه عمق مناسب برای نصب پمپ شناور را به دست آورید.
- از روشن و خاموش کردن پمپ بیش از ۴ بار در ساعت خودداری کنید.
- برای جلوگیری از روشن و خاموش کردن متعدد پمپ و نیز افزایش طول عمر پمپ بهتر است از اینورتر استفاده کنید.
- در صورتیکه از پمپ مدت زمان زیادی استفاده نمی‌شود. هر هفته حداقل یکبار برای جلوگیری از گیر کردن محور و رسوب گیری یاتاقان‌ها، پمپ را روشن کرده و از چرخش محور اطمینان پیدا کنید.
- از کشیدگی کابل‌های پمپ و یا استفاده از آن‌ها برای جابجا کردن پمپ خودداری کنید.
- در پمپ های شناور تکفاز نیاز به استفاده از خازن برای راه اندازی پمپ است که این خازن الزاماً باید بیرون از چاه و در تابلوی برق قرار گیرد.
برند پمپ شناور
